Nieuwe keukenspulletjes kopen is altijd leuk, weer iets wat je werk in de keuken er leuker, makkelijker of lekkerder op gaat maken. Veel spullen in de keuken hebben er baat bij dat ze goed onderhouden worden, zo gaan ze langer mee. Of ze nu nieuw zijn of niet. Het onderhoud is misschien net iets minder leuk maar het is duurzamer dan steeds weer nieuwe dingen moeten kopen. 

Laat je messen slijpen

Heb je messen? Als het een beetje een goed mes hebt heb je waarschijnlijk het advies gekregen er een aanzetstaal bij te kopen. Of een slijpsteentje. Prima! Toch moeten de messen af en toe naar de slijper, dat maakt echt een wereld van verschil. Zeker als je je messen veel gebruikt. Zoek een goede slijper via via, of via een goede kookwinkel in de buurt. Vaak kun je ze brengen op een bepaald tijdstip in de maand en een paar dagen later weer ophalen. Scherp en wel.

Niet alleen messen kun je laten slijpen, ook goede keukenscharen, de messen van de keukenmachine en je broodmes kun je laten slijpen. Zo blijft het scherp en ga je veel makkelijker met je mes door die taaie pompoen heen. Zelfslijpende messen bestaan niet. Ik weet niet wie dat grapje heeft bedacht maar die er vast rijk mee geworden. Er zijn wel Muhlermesser, die zijn heel scherp en van plaatstaal (zie de plaatstalen pan) vorig jaar ben ik bij hen in de fabriek geweest. Ook die zijn niet volledig “zelfslijpend” en moet je onderhouden.

Ben je bang voor je scherpe mes? Of weet je niet goed hoe je dingen effectief klein gesneden krijgt? Dan kan ik je het handboek Snijtechnieken van harte aanbevelen. Zelf heb ik er ook veel van geleerd.

Onderhoud je hout

Snijplanken van hout zijn mijn favoriet. Plastic of samengesteld hout bevalt me maar matig. Toch betekent hout dat je af en toe onderhoud moet plegen. De snijplank schoonmaken met zout en citroen en in de olie zetten bijvoorbeeld. Mij is ooit druivenpitolie geadviseerd en dat gebruik ik dus. Het is een lichte vrij smakeloze olie. Ooit ben ik in de verleiding gekomen om olijfolie te gebruiken en dat was een slecht idee. De plank werd zwaar, plakkerig en hij stonk.

Je kunt ook minerale houtolie gebruiken maar hier kun je als je over hebt geen dressing mee maken, soms is het zelfs nog duurder ook. Aan de andere kant kan minerale olie weer niet ranzig worden. Alles heeft zo zijn voor en zijn nadelen. Zelf gebruik ik deze handleiding van Kookpunt.

Vergeet als je aan de slag gaat vooral ook niet om je houtenlepels en spatels mee te nemen. Zo nemen ze ook minder snel kleur op als je er bijvoorbeeld geelwortel of currypasta mee door een pan roert.

Gooi je snijplank nooit in een bak met water om hem daar in te laten liggen, net zoals je houten spatels en lepels. Stop ze ook nooit in de afwasmachine. Misschien overleven ze een cyclus maar het hete water en de zeep maken uiteindelijk gehakt van je houten keukengerei.

Pannen onderhoud

Heb je gietijzeren pannen (zonder emaille) of plaatstalen pannen? Grote kans dat je ze een in de zoveel tijd even moet nakijken, zijn ze stiekem gaan roesten? Moet ze opnieuw worden ingebrand? Gebruik dan de inbrand instructies die je van de fabrikant of winkel hebt meegekregen. En een likje olie misschien? Zo kunnen ze weer jaren mee. Zelf heb ik zowel een Lodge pan als een Netherton Foundry pan en zelf vind ik ze het onderhoud meer dan waard. Het zijn prettige pannen.

Het grappige is dat sommige goed onderhouden gietijzeren pannen van het merk Lodge, van soms wel 100 jaar oud meer opbrengen dan nieuwe pannen van hetzelfde merk, omdat er zich in die 100 jaar een uitstekende antiaanbaklaag heeft gevormd. Sarah Lohman schreef erover op Etsy en geeft tips over het onderhouden en reanimeren van oude (tweedehands) roestige pannen en nieuwe minder roestige pannen.

Zijn er dingen stuk?

Persoonlijk heb ik een hekel aan serviesgoed waar stukjes af zijn, het wordt scherp en het staat armoedig. Eens in de zoveel tijd gooi ik dingen die een “beetje kapot” zijn weg. Maar voor keukenmachines zijn er vaak losse bakken of kannen te bestellen en voor pannen kun je vaak nog lang losse deksels kopen, vraag het vooral na bij het merk van je pan. Let op: pannen en bakvormen die hun anti-aanbaklaag loslaten zijn ongezond, gooi die zeker op tijd weg.

Maak dingen op tijd schoon

Ontdooi je vriezer op tijd, als hij vol zit met ijs vriest ie minder goed. Als je oven eenmaal goed vies is, is het een rotklus om hem nog goed schoon te krijgen. Het ontvetten van een afzuigkapfilter die veel te lang heeft vast gezeten is een drama. Het enige wat helpt is dingen op tijd schoonmaken. I know ik vind het ook stom, maar je bent jezelf hier uiteindelijk wel dankbaar voor.

Onderhoud is vaak goedkoper

Aan goede spullen heb je niets als je ze niet goed onderhoudt. Een goed mes is waardeloos als het bot is en een pan die alles naar roest doet smaken is ook niet fantastisch. Als je overweegt om iets van goede kwaliteit te kopen, calculeer dan in dat je het ook moet onderhouden. Meestal wordt het erbij verteld als je iets in de winkel koopt, maar ook tweedehands spullen of spullen die je al heel lang in huis hebt kun je nog op (laten) knappen. Zo kun je langer met je spullen doen en dat is fijn voor jou en voor het milieu.