Als er een dier een constante is in ons moderne voedingspatroon is het wel de kip. Hoe is dat eigenlijk zo gekomen? In dit boek vertelt Dirk-Jan Verdonk over hoe de wereld de kip gevormd heeft en de kip de wereld, met alle problemen van dien.

Dirk-Jan Verdonk

Dirk-Jan Verdonk is directeur van World Animal Protection Nederlanden hij is ook historicus. Ik ken hem van zijn rubriek achterin het blaadje van de vegetariërsbond waar hij schreef over het de geschiedenis van vegetarisch eten. Zijn boeken Het dierloze gerecht en Dierloos ook over de geschiedenis van van vegetarisch eten en leven heb ik met veel plezier gelezen.

Deprimerend

De ontplofte kip is denk ik wel het meest deprimerende boek van Dirk-Jan Verdonks hand wat ik heb gelezen. Dat ligt niet aan de schrijver, die heeft het hele verhaal heel duidelijk en ook heel leesbaar opgeschreven, het is echt het verhaal zelf. Toch is het belangrijk om er kennis van te nemen. Als soms de huidige omstandigheden ziet en je afvraag: hoe is het in vredesnaam zo gekomen? Dan geeft dit boek de antwoorden die je wil hebben.

Het is het verhaal van een dier wat is gefokt en aangepast om zo snel mogelijk om zo min mogelijk voer zo groot mogelijk te worden, waarbij gedeeltes als filets zo snel mogelijk zo groot mogelijk worden. 70 miljard kippen per jaar leven en sterven er op deze planeet. Ze leven een vrijwel onzichtbaar leven en zoals Dirk-Jan Verdonk ook al aangeeft: veel mensen vinden kippen een beetje dommig. Ten onrechte denken mensen daarom ook dat kippen niet kunnen lijden.

Vleeskip

De eerste drie hoofdstukken van de ontplofte kip spelen zich af in Amerika, omdat in dit land de vleeskip en de vleeskippenvee-industrie werd geboren. Daarna komen andere gebieden in de wereld aan bod en uiteraard ook Nederland.

Het verhaal van de ontplofte kip begint in de jaren ’50 met kippen die steeds groter en “beter” worden zodat zoveel mogelijk kippen op elkaar gehouden kunnen worden zonder daglicht. In Amerika vaak gerund door immigranten die met mooie verhalen zijn gelokt, waarna ze er achter komen dat er niets van klopt. Immigranten die in slachthuizen werken, omdat het werk is dat niemand anders wil doen waarbij ernstige ongelukken aan de orde van de dag zijn, omdat het tempo van het dood maken zo hoog is.

Gevaar voor de volksgezondheid

Zoveel kippen op elkaar is voor de kippen geen pretje. Het levert ook gevaar op voor de volksgezondheid. Het gebruik van hormonen en antibiotica, zorgen voor resistentie in de mens en ziektes als de vogelgriep zijn gevaarlijk voor vogels en andere dieren. Op termijn kan dit ook weer gevaarlijk worden voor de mens. De kippenstal wordt door sommigen als een dicht iets waar niets in of uit kan voorgesteld, maar dat klopt niet. Als is het alleen al omdat de lucht uit de stallen gewassen wordt en uitgeblazen.

Impact op het milieu

Het produceren van al die kip trekt ook een zware wissel op het milieu. Om soja te verbouwen wordt regenwoud gekapt. Het kost veel water om te verbouwen, kunstmest en ook landbouwgif. De mest van kippen is ook een groot probleem, die maakt dat kwetsbare natuur verstikt raakt door stikstof en fosfaat. De helft van de stikstofuitstoot van de honderd grootste piekbelasters in Nederland komt van kippenbedrijven.

Een sprankje hoop?

In het hoofdstuk Kip van de rekening, over hoe kippen lijden onder hun eigen doorgefokte lichaam en omgeving die niet is aangepast aan hun behoeftes, zit een klein sprankje hoop door de opkomst van dierenwelzijn en activisten die actie voeren om de situatie van de dieren on de aandacht te blijven brengen. Het boek roept ook de vraag op: waar zal dit eindigen, want dit kan niet zo doorgaan. Dirk-Jan Verdonk heeft het in dit hoofdstuk over onder andere kweekvlees en kringlooplandbouw. Wat het ook wordt, de mensheid moet minder kip gaan eten, dat is beter voor kip en mens.

De ontplofte kip
Dirk-Jan Verdonk
Uitgeverij Mazirel pers
€29,99