Een tijdje geleden raakte ik in gesprek met iemand over keuken apparatuur, over grote dure apparaten die lang niet iedereen in huis heeft. Dat deed mij dan weer denken aan mijn blog en wat daar op staat. Door de loop der jaren heb ik van alles besproken, van snelkookpan, tot broodkneedmachines (ja meervoud). Toch zijn er ook een hele hoop kleine dingen die de keuken net een wat leukere plek maken. Dingen die misschien niet opvallend zijn, of ronduit staan te pronken zoals een KitchenAid of Le Creuset maar die zeker nut hebben, of het geven waard zijn.

De feestdagen

Rond de feestdagen word je altijd weer geconfronteerd met glanzende dingen die je misschien niet nodig hebt, maar misschien toch koopt. Een plantenpot in de vorm van een citroen, van die leuke cocktailglazen die misschien twee keer per jaar uit je kast komen, omdat je eigenlijk nooit cocktails drinkt. De planeet vraagt eigenlijk meer dan ooit van ons om zulke spullen niet meer te kopen. Dus ik introduceer vanaf nu iedere maand een item waarvan ik denk dat het de moeite waard is. Je hoeft het niet te kopen, sterker nog als je denkt dat je het niet gaat gebruiken moet je dat vooral niet doen. Ik hoop dat ik je hiermee aan het eind van het jaar heb weten te inspireren met 12 opties.

Vijzel

Ik begin met een item waarvan ik in eerste instantie niet kon geloven dat ik er al die tijd nog geen blogpost aan had gewijd: de vijzel. Een item wat door de mensheid al onvoorstelbaar lang wordt gebruikt, al sinds de steentijd. Ze zijn er in allerlei vormen, materialen en maten. In Mexico staat hij op pootjes en heet hij een molcajete, in Japan heeft hij lijntjes en richteltjes en heet hij een suribachi (er is zelfs een berg naar vernoemd) Je hebt ook nog de Indonesische tjobek (of cobek) met een wat plattere schaal en een wat anders gevormde stamper. Als je binnenkort op vakantie gaat, zou je op zoek kunnen gaan naar een mooi exemplaar en wat bijbehorende recepten.

Ik gebruik zelf al tijden een en dezelfde vijzel van zwart marmer. Als ik het zo opschrijf klinkt het heel chic maar hij komt gewoon van de Ikea. Volgens mij zit hij er al een tijd in de collectie, want ik heb de mijne al 10 jaar. Hij is handig omdat hij zowel boven als onder een holte heeft om dingen in te stampen. De stamper zelf houdt prettig vast door de vorm. Hij is ook goed zwaar waardoor hij goed blijft staan. Hij vergt geen onderhoud. Ik maak hem schoon met water, geen afwasmiddel, dat is niet nodig.

Ooit had ik een een vijzel gemaakt van porselein maar die is heel glad. Dat is leuk voor pesto en misschien guacamole (hoewel ik die liever met een vork prak), maar voor kruiden is het waardeloos. Het materiaal is zo glad dat er amper frictie ontstaat.

Kneuzen

Dingen vijzelen is een prettig klusje waar je wel de tijd voor moet nemen. Kruiden zijn zo fijn, maar als je zelf een currypasta gaat maken ben je wel een paar minuten bezig. Natuurlijk kan je alles ook in de keukenmachine gooien, ik heb er zelf een en dat doe ik ook regelmatig. Toch is zelf specerijen roosteren en vijzelen onevenaarbaar qua smaak met specerijen uit de winkel. En bij currypasta’s en pesto kneus je alles ook heel goed, een keukenmachine kan zeker dingen fijnmalen. Maar kneuzen als een vijzel? Nee dat kan zo’n apparaat niet, dat kan alleen een mens met een stamper.

Natuurlijk heb ik door de jaren heen andere mooie vijzels voorbij zien komen. Ik ben nog steeds onder de indruk van de Tjobek vijzel uit Indonesië. De vorm van de stamper (ulekan) en de platte onderkant lijken me heel handig. Ik ken ook mensen die er een hebben van hun voorouders en die koesteren. Wat ik helemaal begrijp. Ook sta ik wel eens de likkebaarden bij vijzels van gietijzer, omdat ik zo van het materiaal houd. Vooral Skeppshult heeft hele mooie. Maar ik ben vooralsnog erg tevreden met mijn eenvoudige vijzel.