Als kookliefhebber kook ik een hoop en ik gebruik dus ook best wat bakpapier. Ik koop eigenlijk vrijwel altijd de goedkoopste van de supermarkt. Bij verschillende winkels kun je tegenwoordig zelfs ecologisch verantwoord bakpapier kopen. Van meerdere merken zelfs. Dus ik dook er in het onderwerp bakpapier. Welke soorten zijn er? hoe wordt het gemaakt en is het giftig? Er zijn heel veel vragen en ik ging op zoek naar de antwoorden. Deze post is op 03/08/2023 geüpdatet.

Er zijn verschillende merken bakpapier, elke supermarkt heeft weer andere merken liggen. Sommigen zijn gebleekt, anderen bruin en weer anderen hebben een ruitjespatroon. Ik heb verschillende merken met verschillende prijzen geprobeerd en ik kan kan geen enorme kwaliteitsverschillen ontdekken. Het ene papier voelt misschien een beetje dunner aan dan het andere. Sommig papier kleurt wat sneller bruin dan het andere, al hangt dat ook af van hoe je bakpapier gebruikt tijdens het koken. Als de temperatuur te hoog wordt, wordt het papier bruin en broos.

Wat is bakpapier eigenlijk?

Bakpapier is papier dat is behandeld om het niet aan je eten te laten kleven. Het papier wordt middels een chemische stof een beetje “opgelost” hierdoor krijgt het papier anti-aanbakeigenschappen. Een andere manier om bakpapier te maken is een coating aanbrengen op het papier. Siliconen wordt daar meestal voor gebruikt. Het schijnt dat er ook papier in de handel is dat behandeld met teflon, maar dat heb ik nog niet kunnen vinden.

Geen pfas maar siliconen

Omdat ik maar verontruste berichten van mensen bleef ontvangen die er van overtuigd waren dat er PFAS in hun bakpapier zat, heb ik een lijst gemaakt en ben ik alle merken van mijn lijst gaan mailen. Er zijn heel veel plekken waar bakpapier wordt verkocht, laat ik je dat vertellen. Het was een hele saaie klus maar ik heb het gedaan. Ik durf met zekerheid te stellen dat vrijwel al het gewone bakpapier op rol gecoat is met siliconen en vrij is van PFAS. Bij Albert Heijn staat zelfs op de verpakking dat het met siliconen gecoat is. Het zou mooi zijn als andere merken het ook op de verpakking zouden zetten.

Er zijn wel merken bakpapier die van teflon zijn, die zijn vooral te koop bij webwinkels zoals bol.com en Amazon. Er staat ook vaak bij dat het gemaakt is van teflon en soms staat er zelfs eerlijk bij dat er PFAS in zit. Het wordt vaak merkloos verkocht. Dit is zeker niet zomaar bij elke winkel verkrijgbaar.

Vraag het zelf na!

Als je wil weten of jou favoriete merk gecoat is met siliconen of PFAS bevat heeft het weinig zin om mij persoonlijk te mailen. Je kunt contact op nemen met de fabrikant, die moet jou dan antwoord geven. Binnen 45 dagen en kosteloos. Zo zijn te regels.

PFAS is overal

Er zit dus vaak helemaal geen PFAS (meer) in bakpapier. Ik blijf er wel bij dat PFAS op allerlei manieren in ons leven is. Wellicht in (oude) anti-aanbakpannen, of in de coating van pizzadozen, regenjassen,  meubulair, tapijt, de smeer van je fietsketting. Als ik die nuance probeer te maken, worden mensen vaak boos op mij persoonlijk. Die denken dan dat ik een PFAS-liefhebber ben en dat ik het expres overal in wil hebben. Dat ik mensen een slechte gezondheid toewens en andere dingen die ik werkelijk nooit ergens gezegd heb. Dat vind ik oprecht jammer.

Gewaxt papier

Er bestaat ook gewaxt papier, dat is niet hetzelfde als bakpapier, dit gaat roken in de oven. Reageert met je baksels en geeft zelfs een rare smaak af. Dit kun je dus alleen gebruiken om voedsel in te bewaren. Natuurlijk kun je hier ook bakpapier voor gebruiken maar andersom gaat dus absoluut niet.

Gifvrij?

Mij valt op dat veel mensen zeggen voor ecologisch bakpapier te kiezen, omdat het gifvrij is. Wat er giftig is aan gewoon bakpapier kan ik niet vinden. Het is mijns inziens vooral een gevoel. Bakpapierfabrikanten moeten aan de regels van de EU voldoen, wat er in Nederland wordt verkocht voldoet daar sowieso al aan. Tenzij je je bakpapier via Aliexpress bestelt (China valt niet onder Europese veiligheidsregels), zijn er geen veiligheidsrisico’s aan bakpapier.

Ecologisch bakpapier

Er zijn momenteel twee merken eco verantwoord bakpapier te koop in Nederland: If You Care en Compostella. Het eerste wat me opvalt aan If You Care is dat ook op dit bakpapier siliconen zit. Net als het bakpapier wat je bij elke supermarkt kunt kopen. Wel is het ongebleekt en chloorvrij en de verpakking is van hergebruikt papier. Het is 4 keer zo duur als normaal bakpapier.

Compostella, is geheel siliconenvrij, dus wel composteerbaar. Nadeel? Dit product kost 5 keer duurder en je moet het ook zelf nog invetten. Je kunt het ook gebruiken als vervanger voor plasticfolie. Zowel If You Care als Compostella zijn FSC papier.

Ook siliconenvrij is het merk Ah!Table! Het is van ongebleekt papier, wat dit product anti-aanbak maakt weet ik niet, er staat bij dat het indien nodig kan worden ingevet.

If You Care kan op de composthoop, maar in mijn onderzoek bleek ook dat Toppits een van de merken die je bij de supermarkt kunt kopen, ook op de composthoop kan. Ze hebben een onafhankelijk partij onderzoek laten doen en die heeft bevestigd dat dit merk 100% biologisch afbreekbaar is. Volgens Topits zijn ze een van de enigen in Europa die dat zo heeft laat onderzoeken. Goed om te weten.

Een ander merk wat ik nog tegenkwam is La Droguerie Ecologique. Dit bakpapier heeft voor zover ik kan zien echter mij geen keurmerken. Wel zegt het bedrijf dat ze lokale mensen van werk voorzien en alles eco te willen doen met minimaal gebruik van energie. Het klinkt niet meer eco dan andere merken.

Siliconen bakmatten

Misschien vraag je je nu af en siliconen bakmatten dan? (update: ik heb inmiddels een bakmat gekocht bij de kookwinkel mijn bevindingen lees je in deze blogpost)

Nu mij duidelijk is dat echt de meerderheid van het bakpapier is gecoat met siliconen. Is en siliconen herbruikbare bakmat in plaats van bakpapier misschien geen gek idee.

Als je overweegt om een siliconen bakmat te kopen dan raad ik je aan om naar een goede kookwinkel te gaan en bereid te zijn om te investeren. Ik heb goede dingen gehoord over het merk Silikomart. Bedenk je wel dat je deze matten die best vies kunnen worden ook moet gaan schoonmaken. Dat siliconen bakmatten een bron van bacteriën zijn zoals je op sommige websites leest is onzin, want het is juist hygiënisch. Het is geen poreus materiaal dus er kunnen geen bacteriën in achterblijven. Je kunt siliconen gewoon schoonmaken met afwasmiddel, veel matten kunnen ook in de vaatwasser. Het is niet viezer of schoner dan andere items in je keuken.

Is er dan geen nadeel aan siliconen? Nou er zijn studies die zeggen dat als siliconen met vet langere tijd hoog verhit wordt, boven de 200 graden ook siliconen schadelijke stoffen kunnen gaan lekken. Daar worden momenteel onderzoeken naar gedaan. Als je siliconen niet (te hoog) verhit is er sowieso niets aan de hand. Sommge mensen zeggen ook dat ze kunnen proeven of iets op siliconen gebakken is en zijn om die reden geen fan van herbruikbare bakmatten.

Welk bakpapier gebruik ik zelf?

Er zijn heel veel verschillende manieren om te zorgen dat je koekjes niet aanbakken. Dat is wel duidelijk! Ik ben heel benieuwd naar het bakpapier van Compostella. Als ik het zie ga ik het zeker proberen. Voor mijn dagelijks gebruik blijf ik bij gewoon bakpapier op rol van de supermarkt. Ik heb geen composthoop om het op weg te laten rotten en ik gebruik er ook teveel van om elke keer 6 Euro neer te tellen.

Van siliconen bij het bakken ben ik geen fan (op het laagje op bakpapier na dan). Het is niet dat ik een hekel heb aan het materiaal, ik heb ook siliconen keukengerei in huis, maar ik vind dat siliconen bakvormen bijvoorbeeld een soort smaak afgeven aan het baksel en dat het toch minder knapperig wordt. Misschien dat dit met een (goede) siliconen bakmat minder het geval is, maar voorlopig heb ik genoeg aan een simpel velletje bakpapier.