Eten maakt heftige emoties los bij mensen. Brood maak heftige emoties los bij mensen. Dat heb ik wel gemerkt toen ik over broodbakmachines schreef. Niet dat mij de link tussen voedsel en emoties nooit eerder was opgevallen., het is meer dat ik nog nooit eerder reacties hoefde te verwijderen, omdat ze lelijk waren. Tot zover de lelijkheid, terug naar de liefde, want zelf brood maken is prachtig. Laat ik eens op een rij zetten waarom.

Brood bakken geeft een bepaald ritme, structuur.

Het bijeen zoeken van de ingrediënten, het afwegen, mengen, wachten tot het brood gerezen is, het terugslaan, het bakken en af laten koelen en natuurlijk opeten geeft een ritme aan je dag. Het is geen heel dwingend ritme, maar het houd je bij de les.

Je hebt er bijna niets voor nodig.

Een gewone oven is prima, een mengkom en wat ingrediënten, waaronder absolute basics als water uit de kraan en eenvoudig keukenzout. Meel kun je bijna overal kopen en gist kun je tegenwoordig in handige zakjes krijgen. Zelfs zuurdesemstarter is zo gemaakt, of zelfs zo besteld via internet. Al het andere kan maar hoeft niet per se. Al zou ik wel de tip willen geven om een keer langs te gaan bij de molen om daar meel te kopen. Als je molen in de buurt hebt die meel maalt.

Brood kneden en vormen is heel erg met je handen.

Zeker als je de hele dag achter een bureau op een computer zit kan het heel fijn zijn om iets te doen waarvan je meteen het resultaat ziet. Het kneden is heel direct met je handen in het deeg, je voelt de transformatie naar brood. Ik kan mij een fragment van de begin dagen van Jamie Oliver herinneren waarin hij de vrouw achter de camera erbij roept om aan brooddeeg te komen voelen. Zo enthousiast is hij.

Brood bakken geeft een concreet eind resultaat

Er zijn heel veel dingen die je elke dag moet doen maar die niet direct tot resultaat leiden. Het is meer lange termijn, met brood bakken weet je dat je dezelfde dag nog brood gaat hebben. Bij sodabrood zelfs nog sneller, binnen een uur. Dat is heel prettig.

Brood kan op allerlei manieren

Toen ik mijn blogpost over broodbakmachines schreef kreeg ik berichten van mensen met pijn in hun gewrichten. Kneden was voor hen niet mogelijk. Toch kan volgens Harold McGee kan elk brood tot een “no knead” oftewel niet kneden recept worden veranderd als de verhouding vocht tot meel maar klopt. Er zijn ook hele boeken volgeschreven die met deze methode werken.
Je kunt het rijzen vertragen door het deeg in de koelkast te leggen en zo het afbak moment uitstellen. Je kunt het hele proces heel kort maken, maar ook juist dagen laten duren als je dat leuker vindt of het je beter uitkomt. Het verbetert vaak ook nog eens de smaak van je brood.

Geen pfas

Je kunt uitstekend brood bakken in een gietijzeren pan. Dat werkt als een soort mini oven waaruit geen stoom kan ontsnappen. Je kunt uitstekende broodvormen krijgen van gietijzer of blauwstaal, die veel langer meegaan dan anti-aanbakvormen en die dus ook geen pfas bevatten. Ook broodbakmachines hebben vaak een anti-aanbakvorm en kunnen dus ook pfas bevatten. Anti-aanbakpannen kunnen als ze van het juiste type zijn en goed behandeld worden nu volgens de Australische consumentenbond 15 jaar meegaan. Heel veel anti-aanbak items halen die levensduur totaal niet. Fijn dat je ze dus niet nodig hebt om brood te bakken. Zie hier mijn pampushky met daslook.

Het is niet erg als het mislukt

Samin Nosrat zegt het ook altijd: In het koken geldt, er is altijd weer een morgen, alles leer je in de praktijk, niemand word als perfecte chef geboren. Ik merk dat veel mensen een hang naar uniformiteit hebben. In The Great Britisch Bake Off zie je ook dat mensen streng beoordeeld worden op of alles wel hetzelfde is. Terwijl dat niets over de smaak zegt. Ik ben gestopt met kijken omdat ik er jeuk van kreeg. Dingen zijn gewoon niet altijd hetzelfde en dat is prima.

Er is altijd meer te leren

Er zijn boeken, er zijn forums en groepen waar ervaringen worden uitgewisseld. Er zijn blogs, er zijn podcasts. Misschien heb je wel vrienden of familie die ook enthousiast bakken. Je kunt altijd ideeën en recepten uitwisselen als je dat wil. Er zijn allerlei recepten uit allerlei landen, met allerlei ingrediënten, er is desembrood, er is gistbrood er is sodabrood. Je kunt werkelijk alle kanten op en heel veel uit proberen. Als je wil, het hoeft natuurlijk niet.

Dat eindresultaat kun je delen

Brood delen wordt in veel religies een spirituele betekenis. Naastenliefde, saamhorigheid en verbroedering dat kan brood allemaal brengen of verbeelden. Het is mooi om iets wat je zelf hebt of hebt gemaakt kan delen met een ander. Ik ben er van overtuigd dat dat heel diep verankerd zit in de mens. En in brood.

Therapeutische werking van brood?

Het lijkt tegenwoordig wel of alle activiteiten die prettig zijn om te doen worden verheven tot therapie vorm. Buiten in de natuur zijn is bos baden, hardlopen wordt running therapy en je hebt leestherapie waarbij je bepaalde boeken krijgt voorgeschreven. Broodbakken lijkt nu ook tot dit rijtje toe te treden recent is er het boek bread therapy verschenen. Hier en daar lees ik verhalen over hoe broodbakken mensen door de corona lockdown(s) heeft heen geholpen. Bij sommige mensen heeft het zelfs tot een complete carrière move geleid. Die carrière move hoeft natuurlijk niet. Dan Lepard betoogde op zijn Instagram al dat je ook kunt doorschieten naar een obsessie met het perfecte brood, met slapeloosheid en lichamelijke klachten (van het brood kneden) tot gevolg.  Toch kan het zeker geen kwaad het eens te proberen. (let op: bezoek bij (mentale)gezondheidsproblemen altijd een arts!)

Er is niets mis met de bakker

Nu heb ik een heel lijstje over zelf broodbakken gemaakt en nu ga ik zeggen dat je naar de bakker moet? Nou ja ik wil nog even van de gelegenheid gebruik maken om het beeld wat sommige mensen van bakkers hebben te nuanceren. Meer dan 80% procent van de mensen koopt alleen brood bij de supermarkt, de laatste cijfers zijn al even geleden gepubliceerd. Dus ik sluit niet uit dat het dankzij corona nog een hoger percentage is geworden.

Er zijn bakkers die tegen deze trend in echt ambachtelijk brood bakken. Echt lekker desem of volkorenbrood bijvoorbeeld, waar mensen graag voor omfietsen. Er is helemaal niets mis mee om hier je brood te kopen. Het idee dat alle bakkers (groot of klein) strooien met e-nummers, broodverbeteraar en smaakversterkers klopt echt niet. Het kan natuurlijk zijn dat je voor echt ambachtelijk brood wat meer betaalt, maar dat is de prijs die je betaalt voor goed brood.