Madame Jeanette, een befaamde peper vernoemd naar een ehh vurige sekswerker. Het is ook de titel van het kookboek van Raghenie Bhawanie over de Surinaamse keuken. Volgens haar verbindt deze peper alle verschillende Surinaamse keukens met elkaar en verbindt het jou als lezer dan weer aan de Surinaamse keuken.

Raghenie Bhawanie

Raghenie is geboren en getogen in Leeuwarden. Ze kreeg een Hindoestaanse opvoeding van haar Surinaamse moeder. Ze kreeg Surinaamse gerechten met Javaanse, Indiase, Chinese invloeden met de paplepel ingegoten. Ik leerde haar kennen dankzij het Parool. In die krant wisselen vier schrijvers elkaar af met verhalen en recepten en ik lees en kook graag uit die rubriek.

In haar voorwoord vertelt ze dat ze niet de drang heeft om heimwee te stillen. Haar kookboek is een weergave van hoe ze thuis kookt. Vlees en vis zijn figuranten, groenten de sterspelers. Met de smaken uit de Surinaamse keuken Javaanse trassi, Creoolse lontai en Chinese 5-spice, gecombineerd met groenten als spruitjes en boerenkool. Volgens haar doet ze daarmee eigenlijk hetzelfde als haar betovergrootouders die toon ze Suriname bereikten vanuit India het ook moesten doen met wat er voor handen was.

De Surinaamse keuken

De Surinaamse klassiekers ontbreken uiteraard niet. Als je de gerechten die je graag eet wil leren maken is dit een goed kookboek. Om de achtergrond van deze gerechten te onderzoeken ging Raghenie naar Suriname. Die verhalen staan in dit boek. Elk recept heeft ook zijn eigen inleiding. Als je alles leest weet je meer over wat je eet en dat leidt er bijna altijd toe dat je het meer waardeert. Net als iets wat je hebt gegeten en lekker vond thuis ook koken, of juist iets helemaal nieuws proberen. De Surinaamse gerechten zijn ook helemaal ingeburgerd in Nederland en ik denk dat het het waard is om meer over Suriname te weten welke gerechten lekker zijn.

Hoofdstukken

Madame Jeanette is ingedeeld in een inleiding over de Surinaamse keuken en de recepten van Raghenie, een uitleg over Surinaamse smaakmakers, een liefdesverklaring en beginners guide aan Madame Jeanette en tips en tradities. Dat hoofdstuk gaat over onderwerpen als met je handen eten, rijst wassen en waar je boodschappen kunt doen. Daarna komen de recepten waar ieder gerecht zijn eigen afdeling heeft. Broodjes (die typische Surinaams puntjes), hapjes, soep, salades en tjoka. Surinaamse en Hollandse groenten, roti en dahl en tjatnie. Teveel op op te noemen. Er staan ook drankjes met schaafijs en siropen in en andere zoetigheden ontbreken niet.

Veel vegetarisch

Vrijwel elk gerecht is voorzien van een foto van het eindresultaat. Er staan zeker vegetarische recepten in Madame Jeanette, best veel zou ik zelfs zeggen, maar het is geen vegetarisch kookboek. Sommige recepten zijn bijna vegetarisch op bijvoorbeeld iets als oestersaus na, ook wordt er hier en daar nog vlees en vis gebruikt. Voor typisch Surinaamse ingredienten is een toko in de buurt handig, of je bestelt ze online. Ik denk dat de gemiddelde toko altijd wel de ingrediënten heeft die in dit boek voorkomen, inclusief dé peper.

Tijd

Schijnbaar bestaat het vooroordeel dat Surinaamse gerechten veel tijd kosten. Ik was daar niet bekend mee, dus dat scheelt weer. Ik zou in ieder geval zeggen dat er genoeg recepten in dit kookboek staan die je op een doordeweekse dag zou kunnen maken, als je de boodschappen al in huis hebt. En als je helemaal uit je dak wil gaan in de keuken, staan er nog genoeg tijdrovendere recepten in dit boek. Je kunt je eigen zuur maken, tjatnie, roti of sambal om toe te passen bij een andere gerechten.

Ik heb het idee dat er niet zo heel veel Surinaamse kookboeken zijn verschenen in de tijd dat ik hier kookboeken recenseer, of misschien heb ik niet goed opgelet? Wat het ook is ik denk dat er zeker ruimte is voor meer op dat gebied. Of ik ooit Madame Jeanette de peper compleet ga waarderen weet ik niet. Soms meen ik wat fruitigs te proeven, soms sta ik alleen maar in de fik. Met het kookboek kan ik zeker uit de voeten.

Madame Jeanette
Raghenie Bhawanie
Uitgeverij Nijgh Cuisine
€34,99