Het Nederlandse koekjesboek is een verzameling koekjesrecepten uit vier eeuwen Nederlandse kookboeken. Koekjes als stroopwafels en kruidnoten zijn Wereldberoemd, maar er zijn nog veel meer. Natascha van der Stelt bewerkte recepten uit oude kookboeken zodat ook mensen die in de 21ste eeuw leven de koekjes (weer) kunnen bakken.

Bekende en vergeten koekjes

Alle recepten in het Nederlandse koekjesboek zijn afkomstig uit Nederlandse kookboeken uit de 16e tot 19e eeuw. Het is een selectie die gemaakt is naar aanleiding van de feedback van een proefpanel van professionele en niet professionele koekjesliefhebbers. Van koekjes die veel op elkaar lijken in ingrediënten en bereiding is er een recept gekozen. De overgebleven 38 recepten zijn een brede selectie. Koekjes die we nu nog kennen zoals krakelingen, wafels en spritsen. Koekjes die we allemaal weer opnieuw moeten leren kennen zoals colombijntjes, sneeuwballen en evenveeltjes. 

Voor moderne koks

Het is fijn dat de recepten bewerkt zijn voor de moderne koks. Bij het koken van historische recepten is heb je namelijk bepaalde kennis nodig. De maten waren tot 1820 anders en konden regionaal verschillen. De ovens konden niet gecontroleerd worden zoals tegenwoordig. Er was dus geen constante vaste temperatuur. De vaste baktijd ontbreekt, dingen moeten simpelweg worden gebakken tot het “goed” is. Kant en klaar gist en bakpoeder waren er nog niet of er werd potas gebruikt wat giftig is. De eieren waren kleiner en suiker kwam per brood.

Ouderswets en nieuwerwets

De recepten zijn weliswaar gemoderniseerd. Ieder koekje heeft als inleiding het oude recept met daarbij de titel van het kookboek. Niet allen de namen van de koekjes zijn leuk hubertsnoten, brabbelkoekjes, sneeuwballen. Ook de titels waar de recepten uit komen zijn vermakelijk. Dat zullen ze vroeger niet geweest zijn, maar vergeleken met moderne titels als Salad days en Sweet vallen titels als Burgerboer en landedelman en de welervarende Utrechtse keukenmeid wel op. Het is ook leuk om het oude Nederlands met het Nederlands van nu te vergelijken. Veel teksten zijn nog leesbaar.

Tussen de recepten door vind je nog informatie over taai taai en het verschil tussen beschuit en bescuit. Vrijwel alle recepten zijn eenvoudig te maken, het meeste ook wel met ingrediënten uit de supermarkt, al zijn rozenwater en oranjebloesem soms moeilijker te vinden. Voor vanille de vaste smaakmaker werd waren deze smaken de vanille van hun tijd. In Midden-Oosterse winkels en online kun je ze van goede kwaliteit vinden. Dankzij de aandacht voor Midden-Oosterse ingrediënten die Ottolenghi teweeg heeft gebracht ,weten steeds meer mensen en ook winkels wat het is.

Koekje erbij?

Dit kleine, maar fijne boekje levert veel lekkere koekjes voor bij de koffie op. Het is ook zeer geschikt voor mensen die blij worden van boeken zoals Pride and pudding, waarbij ook de geschiedenis van de recepten een belangrijke rol heeft. Niet iedereen houdt van traditionele Nederlandse gerechten zoals erwtensoep en hachee, maar een koekje gaat er bij iedereen altijd eigenlijk wel in.

Het Nederlands koekjesboek
Natascha van der Stelt
Uitgeverij het zwarte schaap
€14,95