Het is iets waar ik niet altijd bij stil sta als ik eten in mijn mond stop: Hoe ingenieus onze tong eigenlijk in elkaar steekt en welke processen er hebben plaats gevonden in mijn brein. Het is eigenlijk wonderlijk, dat als je een aardbei in je mond stopt, je die ook proeft zoals je denkt dat ie moet smaken.  Daarover gaat Smaak, een boek van Jeroen Thijssen die je zou kunnen kennen van de stukjes die hij 14 jaar lang schreef voor Trouw, of van de roman Solitude, die hij in 2014 schreef. In dit boek vertelt hij van alles over smaak en dat er dankzij onderzoek is de afgelopen 30 jaar ontzettend veel bekend geworden over hoe we proeven, wat we proeven, wat onze voorkeuren zijn en meer.

De anatomie van de tong

Een belangrijk onderdeel bij het proeven is uiteraard de tong. Het is alweer even geleden dat ik in de klas zat bij biologie en de tong aan bod kwam en de bijbehorende smaakzones. Gelukkig heb ik het wel goed geleerd, want Thijssen legt uit dat de smaakzones die op sommige websites en in boeken nog steeds worden worden afgebeeld niet kloppen. Het is een vertaalfoutje. Grappig eigenlijk om te bedenken dat een foutje ons zo lang kan blijven achtervolgen.

De 5e smaak

Tussen die smaakzones staat trouwens ook geen umami, of de 5e smaak. Umami is omstreden, omdat het ook in de vorm van ve-tsin, oftewel mononatriumglutamaat kan worden toegevoegd aan producten. Ook op ve-tsin gaat Thijssen in, het Chinees restaurantsyndroom, het vermeende gevaar ervan en wie het heeft ontdekt, alles komt aan bod. Erg interessant, vooral omdat er op internet zoveel verhalen de ronde doen. Waarvan als ik dit boek mag geloven meer dan de helft niet klopt.

Geschiedenis van de smaak

Naast de moderne onderzoeken, uit onder andere Japan en Amerika, komen ook de geschiedenis van de smaak aan bod, wat zo ver terug gaat als naar de tijd van de oude Grieken en de toekomst. Er valt nog genoeg te onderzoeken, misschien zijn er zelf wel meer dan 6 smaken die we kunnen proeven? Wie weet.

Na het lezen van dit boek weet ik weer een stuk meer en het is een plezier om te lezen. Het is veel interessanter dan mijn biologie leraar ooit was. Alle mensen eten en proeven elke dag, we worden elke dag met voedsel en voedselcultuur geconfronteerd. Het is goed om daar meer over te leren. Of het nou in de klas is of dankzij boeken als deze.

Smaak – Waarom we proeven wat we proeven
Jeroen Thijssen
Uitgeverij Nieuw Amsterdam
€ 19,99